ماموگرافی یک عکس رادیوگرافی ساده از پستان و ابزاری برای کشف زودرس سرطانهای غیرقابل لمس پستان است. ماموگرافی میتواند سرطان پستان را ده سال قبل از آن که قابل لمس شود، شناسایی کند. همه زنان چهل ساله و بیشتر باید هر دو سال یکبار ماموگرافی انجام دهند. زنانی که افراد درجه یک آنها (یعنی مادر یا خواهرشان) مبتلا به سرطان باشند باید از ۳۵ سالگی ماموگرافی سالانه انجام دهند. بهترین زمان انجام ماموگرافی هفته اول قاعدگی است. چون در این زمان پستانها حساس نیستند. برای بدست آوردن تصویر خوب نیاز به فشار روی پستان است که ممکن است دردناک باشد. قبل از ماموگرافی دوش بگیرید و از مصرف پودر تالک بوگیر زیر بغل خودداری کنید زیرا این مواد میتوانند باعث تفسیر اشتباه ماموگرافی شوند. ماموگرافی نمیتواند و نباید جایگزین معاینه توسط پزشک متخصص جراحی عمومی شود.
سنجش تراکم استخوان یا به اختصار BMD روش متداول برای سنجش مقدار تراکم استخوانهای بدن است. در این روش که مقدار وزن مواد معدنی استخوان رادر هر سانتیمتر مربع اندازه میگیرند یک معیار نسبی از مواد معدنی استخوان را بدست میدهد ولی چگالی واقعی استخوان سنجیده نمیشود. کاربرد بالینی آن برای اندازهگیری غیر مستقیم از مقدار پوکی استخوان بیمار میباشد .
پوکی استخوان علت اصلی شکستگیهای مفصل ران و لگن در خانمهای بالای ۶۵ سال است. مرگ و میر و عوارض ناشی از این شکستگیها و مخارج درمان آنها از مشکلات عمده کشور هاست. تشخیص به موقع و پیشگیری از پیشرفت آن هدف عمده طب سالمندان است.
هرچند مقدار پرتو ایکس که در این روش بکار میرود بسیار ناچیز است، ولی انجام سنجش تراکم استخوان در اشخاص سالم توصیه نمیگردد. افرادی که دارای عوامل خطر (Risk Factor) برای پوکی استخوان و شکستگی ناشی از آن هستند، برای انجام این آزمایش مناسب میباشند. این افراد میتوانند شامل موارد زیر باشند:
خانمها بالای سن ۶۵ و آقایان بالای سن ۷۰
افرادی که به هر علت داروهای کورتیکواستروئیدی مصرف میکنند.
بیمارانی که داروهای پوک کننده استخوان مصرف میکنند.
بیماران دچار پرکاری تیروئید.
افراد بالای سن ۵۰ در شرایط زیر:
درصورتیکه شکستگی قبلی داشتهاند.
بیماری آرتریت روماتوئید داشته باشند.
والدین آنها شکستگی مفصل ران داشته باشند.
افراد بسیار لاغر.
- ۹۶/۱۲/۱۵